1º JASYPO: MBA’APOHÁRA ÁRA JEROMANDU’A
MATILDE GALEANO (Ñe’ẽasahára)
MBA’APOHÁRA ÁRA JEROMNDU’A
Ko árape jagueromandu’a Mba’apohára ára, ha ikatúmavoi ja’e ko’áğa meve ndohupytýiha pe imba’eteéva, jepéramo omba’apo ndojehepyme’ẽi tekotavẽva hese.
Aipo 1 jasypo 1886-me ojejapo peteĩ mba’apo’ỹguasu Estados Unidos-pe, ojejerurévo oñemba’apo hağua poapy aravo pukukuénte, poapy aravo opytu’u, poapy aravo ovy’a ha oñemoarandu hağua.
Mitã, kuña ha kuimba’e omba’apo jejahéipe opytu’u’ũre ha upévare sa’i ojehepyme’ẽ chupekuéra. Revolución Industrial oñemotenonde mba’epyahu ha tekojoja’ỹre ha Europa-ygua ohecha iporãha América-pe ojeju hağua oñemba’apo ha Estado Unidos iñakarapu’ã ohóvo.
Ary 1930-pe decreto rupive ojeheja 1º jasypo oñemomorã hağua Mba’apohára ára ha opyta ára pytu’urã, ñemba’apo’ỹhápe, ha mbeguekatúpe maymáva hesarái ohóvo mba’eichaitépa oñerãirõ ojehupyty hağua tekojoja mba’apohárape ğuarã yvyape ári.
Peteĩ ára 1º jasypo 1886-me, pe ára ojeiporavóva oñemyasãi hağua peteĩ ñe’ẽjerure joaite: poapy aravo ñemba’apo hağua.
Upe mboyve opavave mba’apohára omba’apo katuete pakõi térã parundy aravo ha ikatu hetave avei.
Táva Chicago-pe, ojejahéi mba’apoharakuérare, osẽva ojerure imba’etee, oĩ oñembyepotíva, ohóva ka’irãime ha ojejukáva.
Pe ojejeruréva’ekue ñepyrũrãme, poapy aravo oñemba’apo hağua ko’áğa rupive ojehupytypa nungáma.
Ko ára ndaha’éi peteĩ ára jepytu’urã añónte, ha’e peteĩ ára ojeromandu’a hağua umi jehasa asy oikóva’ekue upérõ ha avei oñemoirũ hağua ojerurévo tekojoja ha py’aguapy mba’apohápe.
MATILDE GALEANO (Ñe’ẽasahára)
Documento facilitado por la Prof. MATILDE GALEANO
Registro: Octubre 2011
