ÑEMBO’E ÑAMANDÚPE/ GUYRA'I RORY ATY/
PARAGUÁI, PARAGUÁI, PARAGUÁI.
Poesías en guaraní de ZENÓN BOGADO ROLÓN
ÑEMBO’E ÑAMANDÚPE
Ñamandu,
che Ru arave’ỹ mboypyrigua,
pytũ yma mboyve guare.
Che Ruvusuete,
mba’étepa ko oikopáva
yvy, ore Sy rova ári.
Ñande yvy oñemongorapy;
oñemumba hese ava’ỹ,
ñande ka’aguy ojeity,
ojeity, ojeitypa.
Ñande y ojejoko,
ojepuru,
oñembo’ai,
ojererova,
oñembohypa.
¡Che Ruvusu tenondete!
Mba’e toiko orehegui,
yvy oñemboka'y,
ka’aguy ojehapy
ha y oñemboka’y.
¡Che Ru Ñamandu!
Mba’éicha toikoveve,
mba’éicha ikatu ndokyhyjéi,
mamóipo ikatúne ohove
mymba ha pira pahaguemi.
Ka’i,
tapiti,
kure’i,
mborevi,
guasu’i,
kapi’yva
ha tatu hũ.
Ynambu,
jeruti,
chahã ha jaku,
tukã’i ha gua’a
ha umi piky rory aty.
Jaguaretéma katu
javorái hendaguã.
Okaipa, hatatĩ,
tanimbu ojaty.
¡Che ru Ñamandu!
Mba’e oikopa orehegui,
mbairy ore mboaparipy;
kuaavenda te’õ korápe,
ropyta roka’uvu.
Ndaha’evéi, upe ava
ka’aguy sã’ỹmegua.
¡Che ru Ñamandu!
Mba’e oikopóta orehegui.
Nde ra’y ñemoñare niko ore,
nde año añoite mante reikuaa
tenonde orevegua.
¡Che Ru Arave’ỹ mboypyrigua!
¡Che Ru pytũ yma mboyve guare!
¡Che Ru vusu tenondere!
¡Che Ru vusu Ñamandu!
GUYRA’I RORY ATY
Guyra’i maymaite
purahéipe hyvíva,
pembogue pyhare ahy’o,
jejuvy,
jahe’o,
rata’y
ñembyaty,
rendypa
kumberéi.
Ko’ẽtĩ rendyña ñembokípe,
yvytu peposỹi pytuhóre
pepoi ñe’ẽ pukahýi.
Peimeha yvyra rakãita,
rogue’etaite ypytũ,
tape yke jeguaka,
torýgui okacha jerojy
ha oime asyngue
ohasa tindymi kirirĩva,
oikove porandúpe:
Mamópa peẽ pejuhu
yvyra rakãita,
roque rovyũ,
kumaku, heropy.
Ore rojuhu,
roke,
ropáy,
roñe’ẽ,
roveve,
rojerojy,
rokaru,
roy’u,
roñembo’e
ha rojapógui akói
Ñamandu remiandu.
Aipórõ eremi ne asynguépe
toike hekove korapýpe
ha toho ka’aguýpe
toheka hekoha ha heko;
tojuhu mba’e imba’e:
Ku vy’a,
ñyrõ’ỹ,
py’apy
ha ñe’ã.
Pytu’u,
sãve’ỹ arapy rembe’y.
PARAGUÁI, PARAGUÁI, PARAGUÁI
Paraguái, Paraguái, Paraguái,
guaraníme akói rohenói;
pyhare mbaraka aikarãi,
purahéi ndeveguáva ndosói.
Paraguái, Paraguái, Paraguái,
ne rendápe hi’ãnte aha,
pore’ỹ ñanandy javorái,
nderechavo topa ijoha.
Paraguái, Paraguái, Paraguái,
yvoty nemba’e tahetũ;
nde yvu hesatĩva hesãi,
pytu’u ichugui tamboy’u.
Paraguái, Paraguái, Paraguái,
ne rymba purahéi tahendu.
Yvytu piro’y tomyasãi;
che retére vy’a ko’ẽju.
Paraguái, Paraguái, Paraguái,
nde ra’y chokokue tahecha,
kuarahýpe oiméne hikuái,
oikove mba’apo ry’aipa.
Paraguái, Paraguái, Paraguái,
ne tapỹime che sy ndopukái,
ndahavéigui ha’e ndovy’ái,
cherenói nde jave Paraguái.
Fuente:
ÑE’ẼPOTY ATY – VOCES DE POETAS EN GUARANÍ
Por FELICIANO ACOSTA y NATALIA KRIVOSHEIN DE CANESE
Editorial Servilibro,
Asunción-Paraguay 2005
ENLACE INTERNO A ESPACIO DE VISITA RECOMENDADA
EL IDIOMA GUARANÍ, BIBLIOTECA VIRTUAL en PORTALGUARANI.COM
(Hacer click sobre la imagen)