MITôI CHUMBE
Poesía en guaraní de WILFRIDO ACOSTA
Mitã`i chumbe,
Akã pytã`i,
Rembe takype,
rova ñembyasy,
Rye parapa…
Opuka, osavi,
oñembokũse;
Ojere jere
Ipo ombohasa;
Amo iñakãsẽ
Ha ojerure.
Oikytĩ yvytu
Oipeju po`i,
Ñanemboryrýi.
Ha`e ipynandi,
Kamisa veve,
Hetyma vera;
Itĩ oisyryku,
Hesay syry:
Ro`y tarara.
Mitã tyre`ŷ,
Reikove neaño,
Repo repopo
Tembi`u reka.
Rehasa hasa
Pyti`amyaña
Akãtĩparo.
Akã jepete
¡Nembotarova!
Ha nde repuka:
Reñembojaru
Jepentera`ẽ
Ku reñeñupã.
Ha rekakuaa
Tyre`ŷ raĩnguápe.
Ñembyahýi, okápe.
Mamo rehohápe
Rejehevi`o…
Re`u jejahéi,
Remboy`u iróva.
Ha péicha reikóva.
Mitã`i chumbe.
Resẽmi mba`erõ
Kunu`ũ rekàvo.
Remboguesetégui
Ne remimbyasy;
rehenduva`erãnte:
“Mba`éiko ko`ãva.
Tupãmba`ejára.
Mitã resayku.
Ndajeko oipotáva
Upe mborayhu”…
¡Nde ndaha`éi máva.
Mitã`i chumbe!
Nde taupéicha
Jepe ra`e hína.
Remombo yvytúre
nde puka potĩ.
Ha resẽ reho
reipykúi tape.
Ohasa nde`ari
Heta arajere.
Nde rete ososo.
Ne ánĝa ovy`a.
Ndejojoihague.
¡Nderesaraipa!
Ani neraĝe!
Oĝuahẽva`erã
Ára porãve,
Ku nemba`erã
Ha omboguepaite
Nde py`a angata.
MITôI CHUMBE: El tema de este poema describe al niño campesino, desheredado, reducido a la mendicidad en el pueblo. En la poesía en guaraní este tema es recurrente, porque los poetas populares son personas que conocen en carne propia esta realidad.
Lectura recomendada: POESÍA PARAGUAYA EN GUARANÍ por RUDI TORGA
Fuente: POESÍAS DEL PARAGUAY – ANTOLOGÍA DESDE SUS ORÍGENES. Realización y producción gráfica: ARAMÍ GRUPO EMPRESARIAL, Dirección de la obra: OSCAR DEL CARMEN QUEVEDO. Recopiladores y autores: RAÚL AMARAL, MARÍA BARRETO DE RAMÍREZ, AÍDA ORTÍZ DE CORONEL, ELA RAMONA SALAZAR S., RUDI TORGA/ Tel. (595-21) 373.594/ arami@rieder.net.py – Asunción/ Paraguay. 2005. 781 pp.).
ENLACE INTERNO A ESPACIO DE VISITA RECOMENDADA
EL IDIOMA GUARANÍ, BIBLIOTECA VIRTUAL en PORTALGUARANI.COM
(Hacer click sobre la imagen)
|