CÉSAR C. SAMANIEGO (+)

25 de Octubre de 1877 - 13 de Julio de 1947
 SAMANIEGO (+)

Biografía



CÉSAR C. SAMANIEGO

Periodista y profesor, autor del libro ILEX PARAGUAYENSIS, estudio sobre la yerba mate.



 

¡JHA, PARAGUAY, KUIMBAE RETA!

 

(FRAGMENTOS)

 

 

... Paraguay, nde Chaco umí yanke oi potá,

   

jha ne rahirovo umí boliviano pe o mosé;

   

neutrales jha Liga de Naciones pe ombo guatá,

   

oipotá jháicha: o guakykué tera o guenonde.

  

 

 

 

«No se reconocerá territorio conquistado por las armas»

   

jheí umí tetá sai. O puká yanke, jha bolí o sapucái:

   

yapú guasú upeva, karai argentino, Saavedra Lamás;

   

Ekirirí. Chake pe ne rembiapo kué. Aní re kái.

  

 

 

 

Reinte umí yanke oime rahéva pe o mbo tororé,

   

jhetá ma jhikuai umí jhesé mante o mañava;

   

umí teta guasú pe arema o mbo yuru jhé,

   

sapy’á reinte oikuane, opá vaiva jha jhi añáva.

  

 

 

 

Oyeé aipo«derecho» mbae guasu etéva jhá,

   

jhae«justicia» ma katú na mboyoya jhái.

   

Neé reí. I michí va pe, umí tuvichá o mbo vavá

   

jha«derecho», jha «justicia», peteí Yuaí

  

 

 

 

Mundo rovake umí yanke, jha umí bolí,

   

ñande hyvy, jha kirosen oipotá gui jhikuai,

   

o yuayú, jha jheí umí tová ata jha py-á mirí:

   

Yai pyjhy katu Chaco; no myhi chene Paraguay.

  

 

 

 

León rahy kuera, o rambi jhágui o ñaka rapuha

   

o ye tyvyró, jhagué ravuhá o ñe mbo sarakí,

   

petehí, tehí, o ñe mo tenondé, jha o sarakuteá

   

pochi gui, umí bolí rejhe o ye jheá, o mo sarambí.

  

 

 

 

Kuimbaé rehy-i, rejhe i poyái umí avá ky-á,

   

hymá guaréicha ñande mita i py-á guasú,

   

jhatá ramo o ñe ñoraihiro, upepe o ñe jhaha mbá,

   

mbocá hyrámo, kysé jha machete o ye purú.

  

 

 

 

Yanke kuera umí boli gui, jhi anghá ma opyjhy;

   

o mehé umí guaicurú pe pirá jha mbocá oipotá pevé,

     

jha ojhechá maramo na jhembivei kirosen repy,

   

ohútama, ñande yopyvo, ñande yucavo, jhae kuera.

  

 

 

 

Umí tetá rova mokoi, jheí: ¡TOPA LA GUERRA!

   

jha upeayá, umí guaicurú pe, manterí o armá,

   

jha ikatú guivé, ovendé jha ombo jhasá jhembiú rakuera

   

nda ye upeicha pacto Kellog, jha Liga, o alcahueteá.

  

 

 

 

Jheí vaherá moha, umí teta rova mokoi:

   

Paz, Derecho, Justicia, López rahy-i nda pe jhechai;

   

umí yanke oré patrón, jha Bolivia opáma i yoyói;

   

ta icuatiá yepe, to mehe catu Chaco, Paraguay!

  

 

 

 

Mbaé guasú pe ña ne michí, jhae ña ne mboriajhú,

   

oimé raheva voto ma ñandéve oñe mbocariahy-se;

   

jha oikua jhapema jhikuai, nda ipori jha mbutú

   

Paraguay pe o yopiva, ose yehynte vahera jha ovevé.

  

 

 

 

Paraguay piré ndoi kuau-kai, Chaco nembaé teéjhá,

   

jhetá teta kuera amigo o rambosá jha karú requecho,

   

Paraguay, neño rehi; ne memby kuera nte nde rayjhujhá,

   

maena, Argentina, yepe o ñen mbota vy, jheí:«derecho».

  

 
 

 

(Rafael Arias S.: pseudónimo)

(Ocara Poty cuemí, Año IX, N.º 63)

 

 

Fuente: EL TRINO SOTERRADO. PARAGUAY, APROXIMACÓN AL ITINERARIO DE SU POESÍA SOCIAL. TOMO II. Autor: LUIS MARÍA MARTÍNEZ. Edición digital: Alicante : Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes, 2002. N. sobre edición original: Edición digital basada en la de Asunción (Paraguay), Ediciones Intento, [1986].



Total de1 obra(s) anexadas
Portal Guarani © 2025
Todos los derechos reservados
Desde el Paraguay para el Mundo!
Acerca de PortalGuarani.com | Centro de Contacto
Facebook - PortalGuaraniInstagram - PortalGuaraniTiktok - PortalGuarani